Dnia 9 września 2025 r. Warszawska Uczelnia Biznesu i Psychologii „Moderna” wróciła do nazwy „Warszawska Uczelnia Ekonomiczna”

czerwiec 2020

Mężczyzna czytający książkę siedzący w bibliotece.

3 czerwca, 2020

Na co Tobie…?

– Na co tobie studia – zapytał mnie wujek, wyraźnie zaskoczony informacją o tym, że złożyłem dokumenty do jednej ze szczecińskich uczelni. – Głąbem jesteś, książek nie czytasz i tak nie zdasz, zmarnujesz pieniądze, za pracę się weź. – Jego wyliczanka zdawała się nie mieć końca.

– Tak? Założymy się? – odparowałem, patrząc na niego wyniośle, następnie na przyglądającego się w milczeniu ojca, obróciłem się i demonstracyjnie zamknąłem za sobą drzwi w taki sposób, że prawie otworzyły się z drugiej strony.

Minął rok.

Praca, imprezy, koledzy, Uczelnia, książki, zarwane noce. Nie byłem bardzo dobrym studentem, ani nawet dobrym. Po prostu chłonąłem wiedzę. Nie musiałem też długo czekać na wyniki. Byłem zwyczajnie jednym z najlepszych.

Ludzkie życie podzielić można na kilka ważnych etapów jak dzieciństwo, młodość, dojrzałość, można mierzyć je kalendarzem, bądź też jak ja – spoglądać na nie przez pryzmat wydarzeń, które w jakiś istotny dla mnie sposób dzielą je na okresy ważne, mniej ważne czy całkowicie nieistotne.

Dzień, którego nigdy nie zapomnę, który utwierdził mnie w przekonaniu, że warto walczyć pomimo wszelkich trudności, nie patrząc na innych i ich „dobre rady” miał miejsce w połowie czerwca 2006 roku. Obudziła mnie wtedy dość głośna konwersacja. Zwlokłem się z łóżka i czułem, jak budzi się we mnie instynkt mordercy. Pytałem sam siebie, czy mieszkamy w lepiance, czy tak ciężko zamknąć drzwi, przecież do cholery mamy jakieś?

Złapałem za klamkę i… nagle dotarło do mnie, że głos który słyszę, należy do mojego kata.

To był moment, na który czekałem od roku. Wszedłem do pokoju z przyklejonym uśmiechem.

– Siemasz wujek, co u ciebie? – zagadnąłem.

– Powiedz lepiej co u ciebie, dałeś sobie już spokój ze szkołą czy szkoła dała sobie spokój z Tobą? – odpowiedział, nawet nie starając się ukryć swojej wrodzonej złośliwości.

Wyszedłem. Idąc do swojego pokoju wyobrażałem sobie jak pławi się właśnie w swym błędnym proroctwie, jaką dumą napawa go umiejętność wnikliwej analizy wszystkich wkoło, jak cieszy go mój osobisty dramat.

Wróciłem. Patrzył na mnie, na zieloną książeczkę, którą dzierżyłem w dłoni, potem znowu

na mnie i znowu na indeks. Z jego podłej twarzy schodził uśmiech, równie szybko jak pojawiał się na mojej.

– Nim cokolwiek więcej powiesz, poczytaj – oznajmiłem mu, rzucając mu w ręce mój indeks.

Przeglądał, kartkował, spoglądał na mnie.

– Wiesz Adaś, myliłem się, nie sądziłem, że… – próbował się tłumaczyć.

– Ale ja się nie myliłem od początku mając cię za dupka – urwałem mu w połowie zdania.

Adam Adaszyński,

3 czerwca, 2020

Matki na lajki

Od jakiegoś czasu z zainteresowaniem śledzę losy moich znajomych i ich profile na fb. Wiele koleżanek z lat szkolnych – obecnie poważnych pań magister, sekretarek czy kasjerek w Tesco, może poszczycić się szanownym mianem „matki”. I wszystko byłoby pięknie, gdyby… gdyby te dwa obrazy: życie codzienne i życie na facebooku jakoś się pokrywały.

Patrzę na monitor komputera i widzę mnóstwo zdjęć przeuroczych, uśmiechniętych i zezowatych bobasków w towarzystwie szczerzących się do obiektywu mamuś. Tu Antoś umazał się szpinakiem, tam Julka zrobiła kupkę na dywan, a Olcia gryzie własną nóżkę… och, jak słodko! O, Krzyś namalował kreskę, brawo! Czytam komentarze, zerkam na cyferkę przy magicznym znaczku „like” i odnoszę wrażenie udziału w przedstawieniu. A zdjęć przybywa i przybywa. Nic, tylko porzygać się z przesłodzenia tęczą, jak to pięknie przedstawia jeden z internetowych memów.

Jest jednak mały problem. Znam owe „mamusie” i spotykam je częściej niż bym chciała. Zwykle są na zakupach albo z koleżankami na kawie lub na imprezie – bez dzieci. Kiedy tylko się da, pozbywają się swoich rozkosznych maluszków, by np. pomalować paznokcie. Ewentualnie podrzucają je do „rozpieszczalni” (czyt. dziadków), bądź „przechowalni” (czyt. żłobka). Im więcej przeuroczych zdjęć publikują, tym mniej czasu poświęcają dziecku.

Całe szczęście znam też mamy, które pomimo problemów finansowych i zdrowotnych cieszą się macierzyństwem i z przyjemnością poświęcają swój czas maleństwu. Tyle tylko, że one (w przeciwieństwie do wcześniejszych mam) nie mają kiedy i chyba nie czują potrzeby fotografowania każdej głupoty. Są dumne z postępów swoich dzieci, ale nie obnoszą się z tym.

Przyglądam się tej szopce, czytam komentarze i przychodzi mi na myśl tylko jedno stwierdzenie: Macierzyństwo na pokaz. I zastanawiam się, czy dziecko dostanie miłość i szczęście, kiedy ktoś wciśnie „like”? Czy jego kolki i problemy z ząbkowaniem miną?

A może…

absolwentka WUE

3 czerwca, 2020

Na zdrowie, Janku!

– To gdzie idziemy, panie Janku? – Zawsze marzyłem, aby zadać to pytanie Himilsbachowi.

Marzenie to jest tak samo dziwne, jak i niemożliwe do spełnienia. Gdybym jednak miał okazję spotkać go siedzącego samotnie na jakimś murku w upalny dzień, popijającego tanie piwo, to co wtedy?

Prawdopodobnie zaprowadziłby mnie do najbardziej obskurnej knajpy w stolicy, gdzie przy wejściu przywitalibyśmy się ze wszystkimi „zakapiorami” okupującymi miejsca przy ladzie barowej i nielicznych stolikach. Sami usiedlibyśmy w najmroczniejszym i najbardziej zadymionym zakątku pomieszczenia. Milcząc jeszcze przez chwilę, Pan Janek zapaliłby kolejnego papierosa bez filtra i gestem ręki przywołał znudzoną „szefową”, która zapewne nalewałaby akurat komuś piwa, co chwila doglądając przy tym swych pożółkłych paznokci.

– To co zwykle – wymamrotałby, jak to miał w zwyczaju Himilsbach, kierując swe zmęczone spojrzenie gdzieś w przestrzeń „mordowni”.

Po kilku minutach kobieta wróciłaby z dwiema szklankami wypełnionymi do ¾ swych wysokości czystą wódką oraz dwoma odgrzewanymi kotletami schabowymi, podanymi na papierowych talerzykach.

W takiej atmosferze, pijąc alkohol i zajadając się wątpliwej jakości mięsem, chciałbym wysłuchać wszystkich historii, jakie posiadał w swym arsenale Himilsbach.

A miał on do powiedzenia wiele, gdyż był postacią niezwykle barwną, ciekawą, obdarzoną niepowtarzalnym poczuciem humoru, lecz przy tym tajemniczą i chyba nie do końca „rozgryzioną”.

Nawet data jego urodzin nie jest znana historykom, gdyż w oficjalnej metryce chrztu, jako dzień jego przyjścia na świat, widnieje data 31 listopada 1931, która nie występuje w żadnym kalendarzu. Sam zainteresowany skwitował ten fakt słowami: „Jeden dzień w tą, jeden dzień w tamtą, co za różnica.”

Miał rację. W jego przypadku liczby nie odgrywają żadnego znaczenia, gdyż to nie dzięki nim został zapamiętany.

Z resztą, gdyby nie samorodny talent aktorski i pisarski, Himilsbach mógłby śmiało skończyć swój żywot niezapamiętany w ogóle lub, co najwyżej, jako kryminalista, lub bezimienny pijak.

Już w wieku 16 lat trafił do więzienia, natomiast po wyjściu na wolność trudnił się jako ślusarz, piekarz, górnik i kamieniarz. Z tym ostatnim zawodem wiążą się z resztą dwie dość ciekawe historie.

Pierwsza z nich jest dla mnie wyjątkowo osobista, gdyż dotyka bezpośrednio mojego rodzinnego miasta Warki. Słyszałem kiedyś z opowieści, głównie starszych mieszkańców tego miasta, iż w dawnych czasach do miejscowości zjechał nie kto inny niż Himilsbach, który otrzymał zlecenie renowacji grobu bohatera narodowego – Piotra Wysockiego, pochowanego właśnie w Warce.

Jakież było moje zdziwienie, gdy kilka lat później, dokładny opis tej historii przeczytałem w jego „Opowiadaniach Zebranych”.

Druga anegdota powstała po opublikowaniu pewnego wywiadu, podczas którego na pytanie, czy Himilsbach stawia sobie wyżej swoją twórczość literacką czy też kamieniarską, odpowiedział ku zaskoczeniu dziennikarki, że kamieniarską, gdyż jak stwierdził: „jego dziełem granitowym, nikt sobie dupy nie podetrze”.

To właśnie podczas tych nielicznych i tylko cząstkowo zachowanych wywiadów, powstawało najwięcej anegdot z nim związanych oraz konfabulacji na temat jego przeszłości, które Himilsbach nie rzadko samemu rozpowszechniał.

W kolejnym wywiadzie, w którym brał niegdyś udział, został zapytany o odmowę wzięcia udziału w filmie reżyserowanym przez samego Stevena Spielberga. Jako przyczynę nie wyrażenia zgody na jego angaż w hollywoodzkiej produkcji, podał brak chęci do nauki języka angielskiego, którą uargumentował w typowy dla siebie sposób: „Spielberg się rozmyśli, a ja zostanę z tym angielskim, jak ten chuj”.

Nie wiem czy usłyszałbym te historie bezpośrednio od niego, w tamtej knajpce, ale nawet jeśli by o nich zapomniał, zapewne na ich miejsce dowiedziałbym się o tysiącu innych, równie zabawnych, przewrotnych i inspirujących opowieściach.

Himilsbach był taki, jak opowiadane przez niego anegdoty – prawdziwy, bezkompromisowy i niezwykle ludzki. Był iskrą świecącą na tle ówczesnej peerelowskiej kinematografii i literatury. Pochylał się nad człowiekiem słabym, opisywał go takim, jakim był w rzeczywistości i utożsamiał się z nim. Sam, mimo iż nie był postacią krystalicznie czystą i prawą pokazywał, że w życiu liczy się człowieczeństwo i zwykła ludzka dobroć, a nie status materialny. Dlatego też, obserwując go w „Rejsie” lub innym filmie, zobaczymy w Himilsbachu przede wszystkim dobrego wujka o mądrym spojrzeniu, który widział już chyba wszystko, a dopiero później aktora i odtwórcę roli. Właśnie to sprawia, że jego epizodyczne role w filmach stają się namiastką prawdziwego życia, a pisane przez niego opowiadania są do bólu prawdziwym protokołem naszego istnienia. Na zdrowie, panie Janku!

Robert Perendyk, absolwent WUE

3 czerwca, 2020

Off the grid

Miałam straszny sen. Katarzyna Herman zdradzała mi swój sposób na wzdęcia i kłopoty z prostatą. Na szczęście zdążyłam skonsultować się z lekarzem i farmaceutą, który polecił mi środek, którego już jedna kropla usunie tłuszcz z 15 talerzy, dzięki czemu są powody do merdania i tak zostałam bohaterem w swoim domu.

Wszystko zaczęło się od awarii Internetu. Za sprawą sparciałego kabelka, przepalonego bezpiecznika, czy innych, nieznanych mi czynników zostałam na tydzień odcięta od sieci. Z pozoru to nic takiego, wszak Internet jest wynalazkiem wciąż dość nowym i chwilowe pozbawienie dostępu do globalnej wioski nie sprawi, że nagle wrócimy do jaskiń. Początkowo nawet cieszyłam się, że ten pożeracz czasu na moment zniknął z mojego życia i mogłam wykorzystać słoneczny weekend na prace ogrodowe, spacery i wylegiwanie się z książką.

Czwartego dnia jednak wszystkie kundle tego świata zostały powieszone na moim dostawcy www, przez którego nie mogłam opłacić rachunków, dostać się do potrzebnych do szkoły materiałów, które nieopatrznie zostawiłam na skrzynce mailowej, ani sprawdzić rozkładu jazdy pociągów.

A co najważniejsze – nie mogłam obejrzeć śmiesznego filmiku z kotkami.

Każdemu w życiu jest potrzebna odrobina rutyny, która daje swego rodzaju poczucie bezpieczeństwa. W mojej codziennej rutynie zawiera się bezmyślny relaks po pracy, polegający na szwendaniu się po sieci, oglądaniu śmiesznych filmików, czy gawędzeniu ze znajomymi. Po prostu potrzebuję takiej pozbawionej wysiłku intelektualnego chwili, zanim siądę do nauki. I oto nagle ktoś pozbawił mnie tej bezmyślności, tego restartu. Jak ten kot w pustym mieszkaniu, o którym pisała Noblistka, nie mogłam znaleźć sobie miejsca.

Co począć? Iść na spacer? Za oknem leje. Poplotkować z koleżanką? Jestem typem piszącym, a nie mówiącym, nie lubię mówić bez potrzeby, a potrzeba mówienia w moim przypadku zachodzi tylko w sytuacji zagrożenia życia. Plotki odpadają.

Pozostaje telewizja…

Rzadko mam do czynienia z tym cudem XX wieku, używam go tylko do oglądania porannych serwisów informacyjnych. Teraz po raz pierwszy od dawna zdarzyło mi się włączyć telewizor także po południu

Na pierwszy ogień poszła znana polska telenowela. Przez ponad dwadzieścia minut patrzyłam, jak Panna A i Kawaler B mają się ku sobie, ale cały świat jest przeciwko nim, a Pani C i Pan D wychowują Syna E, który w wieku 15 lat wypił piwo, co uczyniło z niego narkomana. Wszystko okraszone jakże życiowymi dialogami: „Jerzy, przyszedł bardzo wysoki rachunek za energię elektryczną” – tak według scenarzystów tego, mającego imitować życie, tasiemca żona zwraca się do męża w przyziemnych, codziennych rozmowach.

Po telenoweli zostałam zaatakowana blokiem reklamowym. Przez kolejne dziesięć minut patrzyłam, jak wyskakujący zza kanapy el mariachi wyśpiewują peany na cześć syropu na bolące gardło, wielka lodówka przebija biurowy sufit, a starsza pani cieszy się jak dziecko, bo dzięki nowemu klejowi do protez może teraz jeść maliny.

Z mojego punktu widzenia, jako konsumenta, reklama telewizyjna to pieniądze wyrzucone w błoto – szum reklamowy jest teraz tak agresywny i wszechobecny, że znieczula. Jak często bowiem kupujemy produkty, o których istnieniu wiemy z reklamy? I jak często decydujemy się na zmianę proszku do prania/balsamu do ciała/samochodu/sosu do pieczenia, bo w reklamie powiedzieli, że inny jest lepszy? Na domiar złego rzadko trafiają się reklamy tak zwyczajnie, po ludzku, fajne. Większość to kalki niemieckich spotów skierowanych do gospodyń domowych, gdzie dla kobiety szczytem szczęścia jest upieczenie babeczek dla męża pod krawatem, a nowy płyn do podłóg wywołuje niepohamowane pragnienie tańczenia z mopem.

Dalsza część programu przewidywała odcinek programu typu „Gwiazdy chodzą po wodzie” i talk-show, jeden z tych, w których ludzie przyznają się do dziwacznych fetyszy i spania w trumnie. Uznałam, że to już za dużo na pierwszy raz z telewizją popołudniową i wyłączyłam odbiornik z uczuciem lekkiego ogłupienia.

Kiedy wreszcie Internet znów popłynął w kablach, zachłysnęłam się ilością rozrywek. Facebook! Blogi! Filmiki z kotami! Bzdurne obrazki! Nareszcie mój dzień odzyskał dawny rytm. Nareszcie wrócił ten bufor pomiędzy pracą i nauką. I wtedy zorientowałam się, że moje internetowe rozrywki właściwie niewiele różnią się od treści serwowanych przez stacje telewizyjne. Pełnią w naszym życiu konkretną rolę – pozwalają na chwilę przestać myśleć. To ważne i potrzebne, nikt z nas nie jest w stanie funkcjonować przez całą dobę na najwyższych obrotach. Ten bezrefleksyjny czas pełni funkcję bezpiecznika, który chroni nas przed szaleństwem. Dodatkowo telewizja ma przewagę w postaci ustalonej ramówki, która nadaje tej wspomnianej przeze mnie wcześniej rutynie bezpieczeństwa pewien rytm.

A elementem tego rytmu najwyraźniej musi być rzucenie bezmyślności odrobiny czasu na pożarcie.

Karolina Hofman, absolwentka WUE

3 czerwca, 2020

Cienka granica tolerancji

W internetowym słowniku PWN wyrażenie „chamstwo” wyjaśnione jest jako ogół cech właściwych chamowi; zachowanie charakterystyczne dla chama; ordynarność, grubiaństwo, nieokrzesanie. W tym samym słowniku pod hasłem „bezczelny” znajdziemy nieliczenie się z niczym i nikim, odznaczające się także zbytnią pewnością siebie.

Kim jest frajer? Każdy wie. Jakie skutki może przynieść próba postawienia kogokolwiek w tej niechlubnej roli? Przeczytajcie.

Proces aklimatyzacji w nowym miejscu pracy nie jest łatwy. Z kim przyjdzie mi pracować? Czy, jak to zwykle bywa, będą się mną wyręczać przy najbrudniejszej robocie? Czy są życzliwi, a może są fałszywi? Czy można im zaufać i jak mnie przyjmą? Być sobą, czy grać? Zgrywać cwaniaka czy pokorną owieczkę?

Nie raz, nie dwa zmieniałem pracę, zdając sobie sprawę, jak trudno jest pierwszego dnia, jak ciężko czasem zrobić pierwsze pozytywne wrażenie gdy wszystko leci z rąk. Stres, pot i niepewność.

Dlatego obiecałem sobie kiedyś, że gdziekolwiek będę pracował, zawsze będą przyjmował „świeżaka” ze zrozumieniem, ciepło i w taki sposób, by zminimalizować jego stres, żeby dostrzec potencjał, jaki może posiadać.

Obietnice składane sobie i teoretyczne założenia bardzo często giną śmiercią tragiczną, roztrzaskując się o barierę tworzoną przez rzeczywistość.

– Idziesz zapalić? Mamy jeszcze parę minut – zapytał mnie szef, gdy wychodziliśmy z szatni.

– Dlaczego nie? – odpowiedziałem.

Rozsiedliśmy się wygodnie na tarasie i w ciszy, kontemplując kwadraturę bryły Galerii Centrum, zaciągaliśmy się raz po raz Lucky Strikiem.

– Siemacie, dzień dobry Szefie. Adaś poczęstuj papierosem, bo, bo… zapomniałem, nie miałem czasu kupić. – Ciszę przerwał głos naszego nowego pracownika.

– Proszę – wyciągnąłem paczkę z kieszeni.

Po przerwie, poranek na kuchni mijał niczym przejażdżka na karuzeli – zdecydowanie za szybko.

Zaczęło brakować mocy. Wyciągnąłem kawę z szafki, szklanki, wrzątek, cukier, mleko.

Zaabsorbowani zbliżającą się godziną lanczu, pracowaliśmy z Szefem w pospiechu, nie mając nawet czasu na zwykłe rozmowy o niczym.

Ten umowny spokój zniszczył nagle swoim stwierdzeniem nasz nowy przodownik pracy.

– Widzę, że wszyscy kawkę piją, tylko nie ja – skomentował krótko widząc przed nami dwie stojące szklanki.

– Bo gdybyś do kurwy nędzy zachował się jak kolega i kupił kawę, tak jak obiecałeś wczoraj po tym, jak wypiłeś całą moją, mam w dupie, co na to twoje serce, byś teraz też pił – wyrzuciłem z siebie ogarniającą mnie złość, na chwilę nie przestając utrzymywać z nim kontaktu wzrokowego.

Zdziwiłem się. Nie zauważyłem na jego twarzy najmniejszej oznaki zmieszania, jakiejkolwiek emocji. Stał i patrzył na mnie, tak po prostu. Nie należę do osób bojaźliwych, ale jakaś część mnie szeptała mi: „To psychol”. Odwrócił się i wrócił do „przygotowywalni” za ścianę.

Szef spojrzał na mnie, mrugnąłem okiem. Stanowimy świetny zespół, rozumiemy się bez słów, doskonale się uzupełniamy. Oboje wiedzieliśmy, że zbliżają się problemy. Po jakiś 30 minutach ciszę przerwał znowu jego głos.

– Szefie, szefie mogę iść zapalić, tył prawie cały ogarnąłem, zadzwonię przy okazji do dziewczyny zapytać co u niej?

– Tak, jasne, leć, ale tak na jednej nodze, gdy wrócisz pomożesz nam na przedzie, bo w czarnej dupie jesteśmy – rzucił Szef, nawet nie patrząc w jego stronę.

Nazywam to szóstym zmysłem, moim szóstym zmysłem. Zdolność do przewidzenia tego, co stanie się za chwilę, tego co ma miejsce niespodziewanie, gwałtownie. Też się nie obróciłem, nasłuchiwałem i czekałem. Czekałem na tę chwilę jak cholera, by móc w końcu wyrzucić z siebie wszystko, aby dać upragnioną lekcję, dać ponieść się fali słów.

– Adaś, to ja sobie wezmę papierosa od ciebie, a kiedyś ciebie odczęstuję – oświadczył świeżak, na chwilę po tym, jak sam poczęstował się papierosem, i w tej właśnie chwili zmierzał w stronę wyjścia z kuchni.

– Wiesz, generalnie to wolałbym, abyś papierosy sobie kupił i palił swoje, bo nie wiem czy wiesz, ale papierosy nie włosy, na dupie nie rosną – rzuciłem, rozpoczynając dopiero swój wywód. Szef momentalnie przerwał pracę, odwrócił się w naszą stronę i milcząc, słuchał.

– Oj tam, oj tam – palnął świeżak, podszedł do mnie i poklepując mnie po plecach, dorzucił – luźna guma.

Jeżeli kiedykolwiek wcześniej pałałem do kogokolwiek jakąkolwiek formą nienawiści, to to, co poczułem właśnie w tej w chwili, stawiało dawną nienawiść w świetle małego, nic nie znaczącego focha. Wybuchłem.

– Słuchaj, kurwa twoja mać, właśnie przekroczyłeś cienką granicę tolerancji, akceptowania twojego skurwiałego zachowania, bardzo cienką granicę, dzielącą sposób traktowania mnie jak frajera, nie jak kolegi! – krzyczałem – nie jestem twoją skarbonką, nie przypominam sobie, abyśmy kiedykolwiek ze sobą spali, byś traktował to, co moje, jak twoje. Dlatego powiem ci to tylko raz. Wrócisz się w tym momencie, wsadzisz papierosa z powrotem do mojej paczki, przeprosisz mnie. Po co mnie okłamujesz? Nie masz pieniędzy? Wystarczy powiedzieć? Nie masz odwagi? Podejdź do menadżera, poproś o paczkę, odliczą ci przy wypłacie. Nie jestem twoim kolegą, przyjacielem, znajomym, byś mnie klepał po plecach, jak klacz rolną w przypadku pojawienia się problemów. Nie jestem twoją rodziną, twoją dziewczyną, twoim osobistym Polskim Czerwonym Krzyżem. – Gdy kończyłem ostatnie zdanie, na kuchni zrobiło się tłoczno. Co zrobił świeżak? Zapytał Szefa.

– Szefie, czy poczęstuje mnie Szef papierosem?

Adam Adaszyński, absolwent WUE

3 czerwca, 2020

Warszawa utracona

Kiedy przeprowadziłam się do Warszawy, bardzo długo nie mogłam przywyknąć do wszechobecnej szarości, bryłowatości i pośpiechu. Tu wszyscy biegną, każdy ma mnóstwo spraw do załatwienia. Nie ma czasu na spacer, nie ma gdzie spacerować… no może jest kilka punktów w mieście, ale to tyle. Mini parki wyglądają groteskowo z kilkunastoma drzewkami i równiuteńko przystrzyżonymi trawniczkami. Zabytki? Niby są, ale nijak mają się do otaczających budynków, wyglądając, jakby je ktoś dokleił tanim klejem.

Pewnego dnia powiedziałam o swoich odczuciach znajomemu – zapalonemu historykowi i warszawiakowi „z krwi i kości”. Spojrzał wtedy na mnie z politowaniem, chwycił za rękę i powiedział: Chodź ze mną. Pokażę ci prawdziwą Warszawę. Niewiele myśląc, poszłam za nim, chociaż szczerze wątpiłam, by zdołał mnie czymkolwiek zaskoczyć. Nie miałam wtedy pojęcia, co tak naprawdę chce mi pokazać.

Szliśmy przeciętnie szarymi i nudnymi ulicami, prawie w samym centrum miasta. Już chciałam powiedzieć, że to nie ma sensu. Zresztą, kiedy zobaczyłam, że prowadzi nas wprost do zabitej dechami, starej kamienicy – zwątpiłam. A gdy odstawił drewnianą płytę, zamykającą zsyp do węgla i kazał mi się prześliznąć do środka przez wąski otwór, stanęłam jak wryta. Myślałam, że żartuje. Nic podobnego! Widząc moją konsternację, wskoczył pierwszy i pociągnął mnie za sobą. Wariat – pomyślałam. Zaraz nas złapią i zamkną. Przecież to nielegalne, to włamanie!

W środku było potwornie ciemno. Do tego smród i zaduch wzmacniały moją niechęć. Oświetlając sobie drogę latarką z telefonu, szliśmy plątaniną podziemnych korytarzyków, które wiły się w nieskończoność, aż wreszcie natrafiliśmy na schody. Wyszliśmy na korytarz, prowadzący na wewnętrzne podwórko. Oszołomiona nagłym wyjściem z ciemności, potknęłam się o kawałek gruzu, tracąc całkiem równowagę i wpadając w podskokach na podwórze.

Moim oczom ukazała się doszczętnie zrujnowana kamienica z powybijanymi szybami, łopoczącymi na wietrze okiennicami, popękaną boazerią i sypiącymi się ścianami. Nic dziwnego, że była zaplombowana od zewnątrz – pomyślałam. Potem weszliśmy przez okno do środka, a że było wysoko, znajomy musiał mnie podsadzić.

Pomieszczenie, w którym się znaleźliśmy, było doszczętnie splądrowane, zniszczone i okopcone. Na podłodze walały się stare gazety: polskie, rosyjskie, angielskie… same pojedyncze stronice. W jednej z nich dostrzegłam datę: „15 maja 1946”. Mnóstwo tynku, kurzu, odrywające się od ścian tapety i zdemontowane kominki były praktycznie w każdym większym pomieszczeniu. Mijaliśmy rozbite umywalki, roztrzaskane szafy, powyłamywane drzwi. Korytarz za korytarzem, pomieszczenie za pomieszczeniem, znajdowaliśmy pozostałości po żyjących tu niegdyś ludziach. W końcu dotarliśmy do schodków: pięknych, szerokich, marmurowych z bogato zdobioną, metalową poręczą w stylu secesyjnym. Zdobienia gipsowe(?) na suficie z motywami roślinnymi i mitycznymi wieńczyły przestrzeń nad drzwiami, na każdym piętrze. Szłam wyszczerbionymi upływem czasu schodami, nie mogąc wydusić z siebie słowa. Cudo! A po drugiej stronie budynku były kolejne schody. Tym razem drewniane, połamane, wąskie, strome, krzywe… i ściany bielone wapnem. Niesamowity kontrast. Nigdy nie widziałam czegoś podobnego w żadnej kamienicy.

Widzisz? – zapytał. – Tam pokazałem ci frontowe schody, przeznaczone dla mieszających tu kiedyś bogatych mieszczan i zubożałej arystokracji. Jedni z drugimi niechętnie dzielili budynek, ale z przyczyn finansowych byli od siebie zależni. Jeśli się przyjrzałaś, zobaczyłaś resztki z ich herbów nad drzwiami. Farba się złuszczyła, ale pozostał cień. A te tutaj, to boczne wejście dla służby. Tak kiedyś mieszkano w Warszawie. Po wojnie niewiele ocalało takich kamienic, a te co są, zwykle czekają zaplombowane na rozbiórkę. Patrzyłam na niego zdziwiona. W sumie… byliśmy w centrum miasta i dookoła stały przeważnie komunistyczne blokowiska i nowoczesna architektura.

Zapytałam go, czy wie, kiedy kamienica zostanie odnowiona. Nie wiadomo, czy kiedykolwiek to nastąpi – odpowiedział. – Prywatny właściciel chce ją wyburzyć i postawić na jej miejscu kilkupoziomowy parking, ale „miasto” się nie zgadza. Z drugiej strony renowacja jest kompletnie nieopłacalna, bo budynek ledwo stoi i żaden architekt nie chce się tego podjąć. Spojrzałam na ruszające się na wietrze okiennice i rozkoszowałam zapachem kwitnącej w pobliżu wiśni. Ten widok mnie zauroczył i napełnił smutkiem.

Myślałam, że ten pozytywny (jakby nie patrzeć) wariat, pokaże mi kolejny nudny pomnik, przyklejony do otoczenia. On jednak uzmysłowił mi, że te pojedyncze zabytki, na które narzekałam, są Warszawą – tą dawną i utraconą, a raczej cała reszta została „doklejona” po wojnie. I mniejsza o historie, które się tam toczyły. One nie są ważne. Powtarzane z ust do ust, pewnie obrosły w nie lada legendę. A mury, schody? Te, choć stworzone z trwalszego materiału, nie przetrwały w nienaruszonym stanie do dzisiaj. Miejsce… to ukryte i fascynujące miejsce mówi o Warszawie więcej, niż niejeden człowiek.

Danuta Mucha-Orlińska, absolwentka WUE

3 czerwca, 2020

Noc

Po każdym męczącym dniu następuje noc. Słońce chowa się, ustępując miejsca Księżycowi i jego migoczącym podopiecznym. Jestem na dworze, pod stopami czuję chłodne źdźbła trawy, zapach kwitnących drzew wypełnia mnie w całości. Patrzę w górę. Widzę głębokie ciemne niebo i mnóstwo migoczących punktów. To gwiazdy. W mojej głowie myśli zaczynają się powoli układać, chwila zaczyna trwać coraz dłużej, staję się częścią tej czarnej pustki. Każda gwiazda przypomina mi o czymś innym, odległe wspomnienia wracają, wszystko co wydarzyło się kiedyś, dzieje się teraz, całe życie rozpościera się przed oczami na ciemnym niebie. Mam wrażenie, że odrywam się od ziemi i każdą z gwiazd mam na wyciągnięcie ręki. Wiem, że w tym samym momencie gdzieś ktoś patrzy w niebo i widzi to, co chce widzieć. Cisza staje się najpiękniejszą melodią, którą słyszy się przez duszę. Po chwili jednak Księżyc daje znać, że na dzisiaj koniec. Musi odejść, aby nowy dzień przyniósł nowe wspomnienia. Opadam na ziemię, cisza przestaje grać w duszy, ogarnia mnie sen i cała podróż zaczyna się od nowa.

Patryk Rosłaniec, absolwent WUE

3 czerwca, 2020

Liryki nigdy dość! Dziś publikujemy wiersze… Autor Daniel Sobczyński, absolwent WUE

Wiersz początku

Palec składam na ustach
Aby nie były bramą dla barbarzyńskich słów
Oto ja przeklęty poeta
Upadam pod krzyżem chwili

Niech zagra muzyka dzikiej Natury
Wracam do Domu

Słowa milkną nie czyniąc miejsca na pocałunki
Atrament bezwstydnie ukochał papier
Literą mego serca głosząc tę historię…

O pisaniu

Ty i ja
Znamy te wszystkie litery
Znamy dźwięk i znaczenie
Ty i ja układamy je
Dla pożytku strun głosowych
Dla nakarmienia pustej bieli kartek

Jednak ja jestem
Zaklinaczem słów
Poznałem ich magię
Wyrwałem z szyku powszechności
Nadałem ton i wyraz
Który budzi emocje
Przywołuje Ducha w czytającym
To poezja

To nielekkie zadanie
Odszukać natchnienie
Muzy moje żądają zaspokojenia
Za każdy wers
Za każde słowo

Ja obnażam się
W moich wierszach wychodzę nagi
W tłum ludzi
Bardziej nawet niż nagi!
Gdyż zdjąłem z siebie maski codzienności
Przywołałem intymne wspomnienia
Wystawiłem duszę swoją
Na plac rynkowy tego świata…

Ziarenko piasku

Przywróć
Siło wspomnienia
Duchowy nektarze mej dawnej natury
Przywróć czas dzieciństwa
Tak daleki
Że słowa były mi nieznane
Tylko zmysły
Zmysły i otaczający świat

Zobaczyć w każdym z dzieł przyrody
Mieszkańca
Ducha Prawiecznego
Który w Dzieleniu jest Złączony
Boska matematyka…

To nie ten kamyk
Nie ten liść i nie tamten
Nie szukaj konkretnego ziarenka piasku
Weź inne
Weź cokolwiek
Wszystko tworzy Jedną Orkiestrę
Wsłuchaj się…

O tym i o tamtym – z liryką w tle

3 czerwca, 2020

Dostojewski vs Zafón

Adidos, Uma, Lewis, DC, D&G, Armeni, Vuiton, Carlo Rosi, garbate łyżwy, znaczki nieprzypominające aligatora, krokodyla, kajmana. To co niegdyś momentalnie wywoływało u mnie uśmiech politowania, to co następnie zaczęło najzwyczajniej w świecie razić w oczy, w chwili obecnej za każdym razem sprawia, że moje zdroworozsądkowe podejście do rzeczywistości ma ochotę wyskoczyć ze mnie i nigdy już nie wrócić.

To, co w latach 90 tych w Polsce stało się rozpaczliwym symbolem wkraczającego kapitalizmu, by następnie dekadę później stać łatwym sposobem na dorobienie się, w chwili obecnej pokazuje to, w jak zastraszającym tempie ubożejemy. A także to, jak bardzo robimy się biedni mentalnie.

Nie jest lekko. Ale czy ktokolwiek poważny powiedział, że będzie lekko? Życie to trudna gra, a poziom trudności „easy” jest przeznaczony tylko dla wybranych. Na nasze szczęście nie gramy w nie na poziomie „hardcore” tak, jak zaczynający tę grę w krajach trzeciego świata. Jednakże coraz częściej odnoszę wrażenie, że sami sobie utrudniamy życie jak tylko możemy. Niegdyś mówiło się: biedny ale dumny. Co stało się z tą cnotą? Co z niej zostało? W jak mroczną otchłań siebie strąciliśmy ją, zasypując ją tonami plastikowej tandety?

Dostojewski miał kiedyś powiedzieć, że nie grzechem być biednym, grzechem jest być bogatym i krzywdzić innych. Przyklasnął mu Zafón stwierdzając, że najskuteczniej obłaskawia się biedaków, ucząc ich małpowania bogatych.

Obrót fałszywkami szacuje się na ok. 500 miliardów dolarów rocznie, co stanowi 7% światowego handlu. W samej Polsce rynek z „lewym” towarem wart jest blisko 830 milionów dolarów. Fałszywkę kupisz za kilka złotych, kupisz ją za kilkadziesiąt złotówek i za kilkadziesiąt tysięcy złotych.

To naturalnie skutek. Gdzie powinno szukać się przyczyny zbiorowego szaleństwa?

Najbogatsi rządzą światem, to frazes. Najbogatsi kreują naszą rzeczywistość, jest również stwierdzeniem banalnym, jednakże czy truizmem będzie stwierdzenie, że to właśnie Oni robią wszystko, abyśmy jak małpy naśladowali ich. Chęć posiadania.

Czy zastanawiałeś się kiedykolwiek jak szybko rośnie poziom Twojej frustracji po tym, jak odcinasz się od pozłacanej rzeczywistości kreowanej przez media? Czy nie odniosłeś wrażenia, że media zręcznie operując wyidealizowanymi obrazkami, potęgują w Tobie uczucie niezadowolenia z siebie, z najbliższego otoczenia, z tego co już masz? Czy zdajesz sobie sprawę że właściwie w tych samych przekazach, podsuwają Tobie lekarstwo. Kupuj a będziesz szczęśliwy.

„Kupujemy rzeczy, których nie potrzebujemy, za pieniądze, których nie mamy, żeby zaimponować ludziom, których nie lubimy” – stwierdzenie które ma ponad dekadę i które prawdopodobnie najtrafniej charakteryzuje erę konsumpcjonizmu, przy czym doskonale wpisujące się w mentalność zubożałego społeczeństwa.

Jak bardzo do życia potrzebne są nam podróbki? Bowiem używanie ich dumą nas raczej nie napawa. Bo czy można być dumnym, starając się za wszelką cenę zostać marną imitacją kogoś, kim nagminnie gardzimy? Zaściankowość goniąca hipokryzję.

To złodziej! Oszust! Przestępca! Zamknąć go! Skandujemy niemal codziennie odziani w podrabianą odzież, pachnący lewymi perfumami, siedząc na imitacji ekskluzywnej kanapy, wpatrując się w prawie oryginalny odbiornik. Nasze życie staje się tym samym tandetną, zdeformowaną kopią życia tych, którzy codziennie nas opluwają.

We francuskim prawie istnieje zapis, który mówi, że za kupowanie i noszenie podróbek grożą następujące sankcje karne: do 3 lat pozbawienia wolności i 300 tysięcy euro grzywny. Stowarzyszenie dóbr luksusowych Comité Colbert razem z francuskim Urzędem Celnym oraz Narodowym Komitetem ds. Walki z Podróbkami stworzyło kampanię społeczną, która ma uświadomić społeczeństwu, jak destruktywne może być używanie podrabianych towarów.

„Kup fałszywego Cartiera, a pójdziesz do prawdziwego więzienia”.

Adam Adaszyńki, absolwent WUE

3 czerwca, 2020

Wywiad z Polly

Gdyby zapytać fana grupy Monty Python o ich najlepsze dzieła, z pewnością obok takich filmów jak „Żywot Briana” czy „Sens życia” wymieni także krótką etiudę „Skecz z martwą papugą”. Oprócz Michaela Palina i Johna Cleese występuje tam jeszcze jedna, dziś już przez wielu zapomniana, gwiazda – Polly, martwa papuga.

Odnalezienie Polly wymagało wytrwałych poszukiwań i wielu rozmów telefonicznych. Wreszcie, po długich tygodniach, odnalazłam papugę w sklepie zoologicznym w niewielkim miasteczku pomiędzy Ipswich i Bolton. Swoim zwyczajem była przybita do drążka wewnątrz klatki.

Na wstępie chciałabym bardzo podziękować za możliwość rozmowy. Jestem pani wielką fanką…

Ach, dziękuję. Dziś już mało kto potrafi docenić warsztat prawdziwego aktora. A przecież to nie tylko mimika i dykcja, ale także zbudowanie postaci od podstaw, od jej motywów, pragnień, doświadczeń, cech charakteru.

Czy mówi pani poważnie? Nie chciałabym umniejszać pani zasług, ale zagranie martwej chyba nie wymaga dużych przygotowań…

O, tu się pani myli! Prace nad rolą prowadziłam przez blisko sześć miesięcy przed rozpoczęciem zdjęć.

Jaka część tych prac zajęła pani najwięcej czasu?

Przede wszystkim pochyliłam się nad zagadnieniem nieuchronności śmierci w rozumieniu Seneki Młodszego i Epikteta. Jak pisał Kleantes, Prowadź mię tedy, Zeusie, i ty, przeznaczenie. (…) Bunt-zbrodnią, iść-konieczność, skargi-nie pomogą… – ten cytat stał się mottem mojej postaci. Według mnie potrzeba pogodzenia się ze śmiercią to imperatyw kategoryczny. Pokłóciłam się zresztą o to z Kantem.

Tak, pani dyskusja z Immanuelem Kantem wywołała duże poruszenie. Niektórzy byli skłonni przypisywać pani winę za porażkę niemieckich filozofów podczas pamiętnego meczu z Grekami.

Nonsens! Greccy filozofowie po prostu są lepsi od niemieckich. Nietzsche może i miał dużo do powiedzenia, ale kiedy przychodzi do kopnięcia piłki, nie ma mocnych na Archimedesa.

Przejdźmy do głównego tematu tego wywiadu. Nasi czytelnicy zastanawiają się, co się z panią stało. Mimo świetnie zapowiadającej się kariery, po „Skeczu z martwą papugą” zniknęła pani ze świata filmu. Czyżby brzemię sławy okazało się zbyt ciężkie do udźwignięcia?

Myślę, że ówczesny przemysł filmowy nie był gotowy na przyjęcie kogoś takiego (po raz pierwszy „Skecz…” został wyemitowany w grudniu 1969 – przyp. red.). Spójrzmy prawdzie w oczy – na papugę rasy Norwegian Blue nie czeka w Hollywood żadna kariera, nie wspominając już o martwej papudze tej rasy.

Świat filmu jednak nadal się rozszerza, daje nowe możliwości, czy rozważa pani powrót do kariery?

Kilka lat temu dałam się namówić na epizodyczną rolę w „Piratach z Karaibów”, ale mam wrażenie, że to już nie dla mnie. Zresztą, kto by teraz już o mnie pamiętał…

Zapewniam panią, że fani wciąż wspominają pani popisy kaskaderskie w scenie, w której John Cleese uderza panią o sklepową ladę. Czy utrzymuje pani kontakt z grupą?

To dobrzy ludzie, czasem mnie odwiedzają. Wciąż najlepszy kontakt mam z Johnem.

Nasi czytelnicy chcieliby wiedzieć, co się z panią działo przez te wszystkie lata?

Nie nudziłam się, to pewne. Byłam martwa na uniwersytecie w Toronto, w instytucie historii plemion wschodnioafrykańskich, wiele czasu spędziłam w bagażu pewnego kanadyjskiego badacza, właśnie na Czarnym Kontynencie, w szczególności w Rogu Afryki. Później, za namową pewnego znajomego księgowego, zaciągnęłam się do grupy cyrkowej i przez następne lata byłam martwa w klatce wiszącej w gabinecie dyrektora cyrku. Kilka lat temu, po spotkaniu na pogrzebie Grahama (Chapmana, jednego z założycieli grupy Monty Python – przyp. red.) planowaliśmy wystawić musical na lodzie – taka forma sztuki była wtedy bardzo modna. Rozpoczęliśmy nawet prace, scenariusz był gotowy. Skecz ze mną został rozszerzony do półgodzinnego setu. Niestety produkcja stanęła w miejscu, kiedy okazało się, że papugi w łyżwach nie da się przybić do drążka. To był mój ostatni kontakt ze światem szołbiznesu. Postanowiłam zwolnić tempo, przeprowadziłam się w rodzinne strony. Nie mam już żadnych ambicji, wolę zacisze swojej klatki i stabilność, jaką daje mi drążek. Ale nie będę ukrywać, że zdarza mi się tęsknić za dobrymi czasami spędzonymi z chłopakami nad talerzem mielonki…

Naszą rozmowę przerwał dźwięk dzwonka wiszącego nad drzwiami do sklepu zoologicznego. Pożegnałyśmy się ciepło i opuściłam rodzinne miasteczko Polly.

Rozmawiała Karolina Hofman, absolwentka WUE

«‹ 3 4 5 6